Schoolvoorbeeld van Energieneutrale Bouw

Hoe woningen en gebouwen een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan CO2 reductie

Wij waren te gast in het Christiaan Huygens College, een zeer modern vormgegeven gebouw dat volledig energie - neutraal is, zelfs voorzieningen heeft de omliggende wijk energie te leveren.

Het gebouw was daarmee een concreet voorbeeld van een oplossing in een bijeenkomst waarin de focus gericht werd op de mogelijkheden die de bebouwde omgeving biedt om binnen de eisen voor CO2-emissiereductie te komen waaraan wij ons in Europa voor het jaar 2050 gecommitteerd hebben.

In de rode lijn door het energieprogramma werd de bijeenkomst geopend met de studie die in Regio Zuid is gemaakt van het totale energiegebruik in Nederland en de daaraan verbonden CO2 emissie. Met de input van de startsessie van 6 mei werd duidelijk dat beperking van het gebruik van fossiele koolwaterstoffen uit olie, gas en kolen in Europa als gevolg zal hebben dat de raffinage, opslag, overslag en doorvoer in het Botlek gebied met minstens 80% vermindert. Een belangrijke bijdrage voor de Nederlandse economie en handelspositie valt daarmee weg. Van levensbelang om hier actie te nemen naar het ontwikkelen van alternatieven. Geconstateerd werd dat het energieverbruik van woningen nu nog ongeveer 1/3 van de Nederlandse CO2 emissie veroorzaakt en met energieneutrale bouw een belangrijke bijdrage aan het behalen van de norm geleverd zou worden.

De presentatie van de Regio Zuid kunt u hier inzien of downloaden.

Joost Wentink, onze vice president, gaf in een helder betoog weer dat er veel energie te besparen is en daarmee CO2 reductie te behalen valt met vooral het terugdringen van verliezen. Hij bracht naar voren dat dit gestimuleerd kan worden met de integrale benadering bij de beoordeling van isolatie en energiegebruik in bebouwing. Niet de huidige aanpak waarbij isolatie, beglazing, verwarming of beluchting op zichzelf bekeken worden, maar een maatstaf voor het geheel. Door voor verkoop en overheidsmaatregelen vereisten te stellen voor energie-verbruik zal de markt zich ook gaan richten op aanbod van integrale aanpak van energiemaatregelen in de bouw. Een maatlat voor integraal energieverbruik is het systeem van energie – labeling.

De presentatie van Joost Wentink kunt u hier inzien of downloaden.

Ivo Opstelten leidde ons systematisch door alle opties heen hoe die besparing te behalen valt. Steeds toetsend hoe en in welke bouw de mogelijkheden als isolatie, warmte – koude opslag of zonnepanelen een zinvolle ingreep waren. Steeds ook met een beeld van kosten en van praktische consequenties in constructie en tijd. Hij hield ons daarbij het beeld voor dat monumenten in hartje Amsterdam wellicht nooit energieneutraal worden maar daartegenover nieuwbouw zeker ook energie - producerend zou kunnen zijn. Een energieneutrale bebouwde omgeving is zeker mogelijk. De prijs van zo’n 400 Miljard tot 2050 vraagt om een acuut begin om het doel te halen. Door gerichte regelgeving en fiscale stimulans zal de markt zeker te prikkelen zijn om zelf veel in te vullen. De taak van de ingenieur is om hierin te participeren en ook de benodigde aanvullende techniek te duiden en ontwikkeling daarheen in te zetten. Aan de beleidsmakers om met consequent doorgevoerd lange termijn beleid en maatregelen die benodigde ontwikkelingen te doen gebeuren.

De presentatie van Ivo Opstelten kunt u hier inzien of downloaden.

Het Christiaan Huygens College als praktisch voorbeeld van energie neutrale bouw werd toegelicht door Ruud Reiners van Volantis. Langs de geschiedenis van voorbereidingen tot de bouw en in de bouw werd duidelijk dat een nieuwe aanpak van bouwen vereist is. Vanaf de intentie zal eerst serieus gezocht moeten worden welk bouw of installatiebedrijf bereid is om de nieuwe technieken in het werk toe te passen. Voor het dak als warmtewisselaar zijn wel technieken bekend maar met fabrikanten is het zoeken tot drager, wisselaar en dakdekking een geheel vormen en nog betaalbaar zijn ook. Trajecten voor het verkrijgen van vergunningen voor de koude / warmte opslag vroegen extra tijd. Ook het verkrijgen van draagvlak om dit zeer modern gebouw midden in een oude traditioneel gebouwde wijk geplaatst te krijgen vroeg veel extra overleg met de omwonenden.

De presentatie van Ruud Reinders kunt u hier inzien of downloaden.

Tenslotte de gebruiker zelf aan het woord. Met gepaste trots wijst de directeur van het College, Martin van den Berg, op de vormgeving zowel buiten als binnen. Ook de leerlingen van dit VMBO college zijn duidelijk trots in het meest moderne en zeer luxueuze gebouw hun opleiding te volgen. Voordelen in het gebruik is het zeer aangenaam en constant leefklimaat in het gebouw. Vochtigheid, verlichting, temperatuur, stralingswarmte door zon op de ramen en airconditioning zijn allen zo integraal onder controle dat ieder zich daar wel bij voelt. Zelfs duidelijk merkbaar in de studieresultaten van leerlingen en hun aandacht ook in de laatste lesuren van de dag. Daarnaast uiteraard is er het voordeel van het uitblijven van energierekeningen. Martin van en Berg kon nog niet beantwoorden of onderhoudskosten hoger of lager als bij conventionele bouw zouden zijn en of het uitblijven van energienota’s zou opwegen tegen de onderhoudskosten. Voor nu was hij uiterst content en leidde ons enthousiast door de centrale ruimten van het gebouw om met de borrel deze bijeenkomst af te sluiten.                   
Aan het symposium namen 52 deelnemers deel waarvan 13 niet-leden van KIVI NIRIA.
Het programma wat wij gevolgd hebben is uiteraard nog eens terug te slaan op de activiteitenpagina’s op 28 augustus 2013, u kunt de pagina hier zien.

Dit symposium maakt deel uit van een zestal bijeenkomsten over energie-beheer en CO2 reductie. U kunt informatie over het totale programma en de aankondiging van de nog komende 4 bijeenkomsten  hier vinden.