De rol van de zon bij klimaatverandering
Omschrijving
Het is duidelijk dat het klimaat verandert, maar het klimaat is nog nooit stabiel geweest. Is de huidige klimaatverandering door de mens veroorzaakt, of is de temperatuur gestegen vanwege toegenomen zonne-activiteit?
De resten van planten en andere organismen in veenafzettingen, meersedimenten en mariene afzettingen vormen een belangrijke bron van informatie over natuurlijke klimaatveranderingen in het verleden.
Klimaatveranderingen tijdens de laatste 11.000 jaar gingen vaak samen met veranderende zonne-activiteit. Reconstructies van de waterspiegels in meren in Frankrijk en Zwitserland laten grote veranderingen zien als gevolg van veranderingen in neerslag en temperatuur. Variaties in de zonne-activiteit waren bepalend voor deze klimaatveranderingen.
De klassieke overgang van het relatief droge en warme Subboreaal naar het koele, vochtige Subatlanticum rond 850 kalenderjaren v.Chr. blijkt veroorzaakt te zijn door een tijdelijke terugval in de activiteit van de zon. De effecten van die klimaatverandering voor boeren uit de Late Bronstijd in Nederland en de samenhang met de plotselinge expansie van de Scythen in het droge Zuid-Siberië zal worden besproken.
De hypergevoeligheid van het klimaat voor relatief kleine veranderingen in zonne-activiteit wijst op het bestaan van versterkingsmechanismen in de atmosfeer. Het gebrek aan kennis over zulke mechanismen maakt een goede modellering van het huidige en het toekomstige klimaat onmogelijk. De rol van de zon - in relatie tot de effecten van broeikasgassen – wordt vrijwel zeker sterk onderschat.
Is menselijke actviteit oorzaak van klimaatverandering?
Er zijn wel andere redenen om het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen en over te gaan op duurzame vormen van energievoorziening: de luchtkwaliteit moet verbeteren; de verdere verzuring van de oceaan moet gestopt worden; we moeten liefst niet afhankelijk zijn van onbetrouwbare landen en we kunnen aardolie beter gebruiken om er producten van te maken dan dat we het verbranden.
18:15 Aankomst en kennismaking
19:00 Diner
20:15 Presentatie en vragen
21:30 Huishoudelijk gedeelte en borrel
22:00 Afsluiting
Spreker(s)
Dr Bas van Geel, werkzaam bij de Universiteit van Amsterdam
Locatie
Organisator
Kring Alkmaar
Naam en contactgegevens voor informatie
Jaap van Eenennaam