Urenco Almelo (volgeboekt)
22 november 2013
ALMELO – Rond 14:00 uur is het een drukte van jewelste voor de poort. We gaan er maar vanuit dat ze dat bij Urenco wel vaker meemaken, alleen dit voelt wel als een bijzonderheid. Immers, al bijna de helft van de aangemelde ingenieurs kan niet wachten om naar binnen te mogen. Als we ons melden bij de securitybalie worden we streng gecontroleerd. De paspoorten worden bekeken, de mobiele telefoons en camera’s ingenomen en de bezoekerspassen uitgereikt. Eenmaal binnen in het bezoekerscentrum is men openhartiger dan sommige ingenieurs hadden verwacht.
Na de koffie met cake worden we van harte welkom geheten door onze host van deze middag dhr. Roy Veldhof die Compliance Manager Safeguards bij Urenco is. Hij vertelt in het kort iets over het bedrijf en over het produceren van verrijkt uranium door middel van ultracentrifugetechniek. Vervolgens wordt de bedrijfsfilm gestart. Dan wordt opeens het geschuif op de stoelen merkbaar, de ingenieurs willen nu wel wat zien. Daarom nemen Roy Veldhof en Arjan Bos, Head of Stable Isotopes, beiden een groep technici mee door de fabriek. Vragen als “Maar hoe werkt die ultracentrifuge dan precies,” en “Hoeveel van die centrifuges staan er hier opgesteld?,” worden zo goed mogelijk beantwoord. Tot ongenoegen van een aantal ingenieurs is niet op alle vragen een duidelijk antwoord gegeven. Aangezien Urenco eerder te maken heeft gehad met bedrijfsspionage is bepaalde informatie nu eenmaal “classified”. Nadat we zijn gecontroleerd op straling nemen we bij het bezoekerscentrum afscheid. Gelukkig heeft geen enkele ingenieur straling opgelopen, maar er is wel sprake van aanzienlijke verrijking!
Tekst: Ir. Mariska van Cronenberg.
Omschrijving
Het element uranium is het 92-ste element in het Periodiek Systeem der Elementen. Het werd in 1789 ontdekt en dankt zijn naam aan de planeet Uranus, die acht jaar eerder werd ontdekt. Uranium heeft 92 protonen en 92 elektronen. In de natuur komt uranium in de vorm van twee “isotopen” voor’; te weten U 238 en 235. Dat wil zeggen het isotoop U 238 146 neutronen heeft en U-235 143. De chemische eigenschappen van beide isotopen zijn identiek aan elkaar.
Het isotoop U 235 is een belangrijke grondstof voor de productie van kernbrandstof voor kernenergie. In het natuurlijke uranium zit slechts 0,7% U-235. Om te kunnen dienen als “kernbrandstof” in een kernreactor moet het gehalte aan U-235 tussen de 2 en de 4% bedragen. Het verhogen van het gehalte U-235 van 0,7 tot deze vereiste “kernenergiekwaliteit” wordt “verrijken” genoemd. Omdat U-235 en U-238 identieke chemische eigenschappen hebben en hun fysische eigenschappen maar heel weinig verschillen, is deze verrijking moeizaam.
Bij Urenco in Almelo wordt uranium verrijkt tot kernenergiekwaliteit. Dit doet men met behulp van ultracentrifuges. Het uranium wordt in Almelo aangeleverd in de vorm van uraniumhexafluoride. Uraniumhexafluoride is, onder een verlaagde druk, bij kamertemperatuur een vaste stof. Na verwarming tot maximaal 60 graden Celcius wordt het vaste uraniumhexafluoride een gas. Dit wordt dan in de ultracentrifuge bij een toerental hoger dan 1 000 (!) toeren per seconde gescheiden in haar samenstellende uraniumisotopen. Het zwaardere U-238 wordt dan naar de buitenkant van de centrifuge geslingerd en wordt daar afgetapt. Zo blijft in het midden van de centrifuge een hogere concentratie U-235 over. Ook dit mengsel wordt afgetapt. Beide “fracties” worden elk in een volgende centrifuge verder bewerkt. De U-235 fractie wordt zo meer en meer verrijkt en de U-238 fractie meer en meer aan U-235 “verarmd”. Door zeer veel ul-tracentrifuges achter elkaar te schakelen in een zogeheten 'cascade', en zo het gas herhaald te centrifugeren, kan het percentage U-235 voldoende worden opgevoerd om het uranium te kunnen gebruiken voor kernenergie (concentratie U-235 2 à 4 procent).
Na een inleiding en de bedrijfsfilm gaan wij de verrijkingsfabriek zelf bezoeken.
LET WEL: In verband met de bij Urenco geldende beveiligingseisen, dienen wij aan Urenco voorafgaand aan de excursie een deelnemerslijst met daarop van elke deelnemer de persoonsgegevens en het nummer van het identiteitsbewijs aan te leveren. Dus om te mogen deelnemen aan deze excursie dient U al bij Uw opgave het nummer van Uw identiteitsbewijs en dat van Uw eventuele introducé op te geven. Ook tijdens het bezoek moet iedereen zich bij binnenkomst met ditzelfde legitimatiebewijs legitimeren.
Uw opgave dient voor 13 april binnen te zijn.
Locatie
Urenco Nederland bv, Drienemansweg 1 , Almelo
Organisator
Regio Noord
Naam en contactgegevens voor informatie
Informatie bij Anne-Marie Oudejans.