Afwegingen maken bij beslissingen
Omschrijving
Waarom is beslissen zo lastig?
Beslissen is kiezen. Bijvoorbeeld tussen een snelle maar krappe sportwagen en een saaie maar ruime Volkswagenbus. Of tussen geld uitgeven aan nieuwe machines voor de fabriek dan wel aan de ontwikkeling van een nieuw product. Kiezen valt niet mee. Want zelfs als we de voor- en nadelen van alle opties kennen, hoe belangrijk is elk voor- en nadeel dan? Is ruimte belangrijker dan topsnelheid of andersom? Is vandaag zorgen voor een efficiënte productie belangrijker of juist minder belangrijk dan het aanbieden van een goed product morgen? Het tegen elkaar afwegen van verschillende aspecten is één van de moeilijkste opgaven bij een beslissing. De workshop Afwegingen maken geeft je enkele instrumenten in handen om deze opgave te vergemakkelijken.
Afwegen
Afwegingen over wat bij een beslissing belangrijk is, en wat niet, worden vaak gezien als zo persoonlijk dat er weinig over valt te zeggen (‘over smaak valt niet te twisten’). Maar uit onderzoek blijkt dat de wijze waarop mensen afwegingen maken goed valt te beschrijven. Wat je kunt beschrijven kun je ook verbeteren. Tijdens de workshop leer je hoe je een aantal elementaire fouten bij het maken van afwegingen kunt vermijden. En je krijgt inzicht in de manier waarop je zelf afwegingen maakt, zodat je bij toekomstige beslissingen je afwegingen beter kunt uitleggen aan andere betrokkenen.
Er zijn veel hulpmiddelen beschikbaar om een beslisser te helpen met de te maken keuze als die beslisser het belang helder heeft van de verschillende aspecten die er een rol bij spelen. Er zijn ook de nodige methoden om te achterhalen hoeveel belang beslissers hechten aan die aspecten. Helaas zijn die methoden vooral geschikt voor grote groepen of voor routinematige (vaak herhaalde) beslissingen. Je kunt heel betrouwbaar meten hoe belangrijk de gemiddelde autobezitter brandstofverbruik vindt, vergeleken met topsnelheid. Je kunt met 70-80% zekerheid voorspellen of een arts een patiënt met bepaalde symptomen al dan niet ziek zal verklaren. Maar bij een ‘unieke’ beslissing, waarbij je niet zonder meer kunt terugvallen op ervaringen uit het verleden, en waarbij de betrouwbaarheid groter moet zijn dan de hierboven genoemde 80% (bijvoorbeeld omdat er veel geld mee is gemoeid) schieten de bestaande beslissingsmethoden tekort. Een reden is onder meer dat ze beslissers (en hun adviseurs) niet helpen om goed na te denken over het belang van de verschillende aspecten die een rol spelen. De methoden gaan er van uit dat beslissers die afweging al hebben gemaakt, maar dat is vaak niet zo. En als ze al afwegingen in hun hoofd hebben kunnen die van moment tot moment veranderen.
De workshop
De workshop bestaat uit een korte inleiding over besliskunde en afwegingen plus een aantal opdrachten aan de hand waarvan je een beeld krijgt van het afwegingsproces en de wijze waarop jijzelf dit proces doorloopt. Na elke opdracht wordt terugkoppeling gegeven en na afloop krijg je een generieke uitwerking van de opdrachten mee.
Deelnemen aan de workshop is een goede manier om kennis te maken met wat het maken van afwegingen inhoudt. Datgene wat je leert is direct toepasbaar op beslissingen die je voor je werk of privé moet nemen. Daarnaast is de workshop een goede basis voor verdere training als je de wijze waarop je afwegingen maakt structureel wilt verbeteren.
De workshop wordt gegeven door dr. Hans Heerkens van de Universiteit Twente. Hij doet onderzoek naar afwegingsprocessen, met name in de luchtvaartindustrie.
Spreker(s)
Dr. Hans Heerkens
Locatie
Drienerburght
Organisator
Regio Oost
Naam en contactgegevens voor informatie
Elfride Dijkstra