Verslag van het mini-seminar Waterstof

Waterstof is een onderwerp, dat bij veel ingenieurs tot de verbeelding spreekt, dat bleek ook op 7 februari: een volle zaal met meer dan honderd deelnemers en daarnaast een aantal aanmeldingen, die niet konden worden gehonoreerd. En de verwachtingen waren ook hoog gespannen: afstappen van fossiele brandstoffen op hernieuwbare alternatieven, opslag van energie is een onopgelost vraagstuk, met welke technologie en of routen kunnen we waterstof het beste toepassen? Vier presentaties raakten aan de verwachtingen vanuit verschillende invalshoeken:

David Fernandez Rivas, assistent professor aan de UT opende met de onderzoeks- en valorisatie aspecten van Solar H2. Meer dan 45 jaar onderzoek wereldwijd aan gescheiden PV en elektrolyse en meer geintegreerde systemen. Met name de systemen, waar zonlicht invangen en omzetting naar waterstofbelletjes elkaar beïnvloeden en de engineering van de belletjes mede ontwerpbepalend wordt. Al tijdens de presentatie wees David op de diverse publicaties genoemd in de slides. De breedte van besproken aspecten is inderdaad niet in enkele zinnen te vatten, en de lezer zij uitgenodigd de slides zelf te bekijken en de referenties te selecteren voor verdere info.

Jan Veijer, business developer New Energy bij Gasunie, volgde met de rol, die waterstof in de toekomst kan spelen. Als grote speler in het energiesysteem is Gasunie zich terdege bewust van de problemen en mogelijkheden, die verduurzaming en klimaat doelstellingen met zich meebrengen. Met name de meest duurzame variant, waterstof opgewekt met wind en zon, verkeren door hun huidige kosten nog in een ontwikkelingsstadium, hoewel er al proefprojecten lopen. De opslag van waterstof in zoutcavernes en distributie in bestaande netten lijkt wel snel aantrekkelijk. Jan ziet de chemie, hoge temperatuur techniek en transport als de koplopertoepassingen, en de gebouwde omgeving als mogelijke volger.

Ton van Wingerden,  Principal Consultant, Asset Integrity Management DNV GL Netherlands  (= Det Norske Veritas - Germanischer Lloyd), begon met de stelling, dat waterstof, als stadsgas ook voor de gebouwde omgeving eigenlijk niets nieuws was en is, en zeker niet onveiliger dan het aardgas, waar we allemaal zo aan gewend zijn.  Zijn volgende stelling was, dat waterstof de concurrentie aankan met elektrificatie en met name van warmtepompsystemen. Evengoed is waterstof maken zonder CO2-emissie nog wel een kostenpunt, maar er lopen al proefprojecten, en een groot project in Noord Engeland. DNV GL is bij vele projecten partner op gebied van veiligheid en standaarden en Ton liet in zijn afsluitende slide zien, dat met de lange historie en wat we allemaal weten, het wel enigszins nu of nooit is voor waterstof, en dat de toekomst eigenlijk niet zonder kan!

Matthias Haalstra, Team manager van Green Team Twente had z’n waterstofauto meegenomen, zie foto, en gaf een zeer bondige samenvatting van alle bronnen, omzettingen en gebruiksopties van de verschillende waterstofroutes, waarin het Green Team in gelooft. Hoewel Green Team Twente zich concentreert op mobiliteit, komt er natuurlijk heel wat energie vrij bij het aanstippen van onze energietoekomst!

Al met al heel veel informatie, aspecten en argumenten over de energietransitie, die ook voor Nederland nog in de kinderschoenen staat.  Niet verwonderlijk, dat er heel wat vragen voor de sprekers waren, die niet ophielden, nadat de symposiumzaal was verwisseld voor de lounge waar onder het genot van een glas nog verder door gediscussieerd werd.

Een inspirerende avond, waar aan het eind ook leden met elkaar spraken met opmerkingen als “moeten we hier niet meer aan doen binnen KIVI” en “wil je eens naar deze technologie kijken”. De organisatie kan zeer tevreden zijn!

De presentaties van de sprekers kunt u via de link hiernaast downloaden.

 

 

Met de Parijs akkoorden in het achterhoofd stappen we ook in Nederland van fossiele brandstoffen over op hernieuwbare alternatieven. Ook de opslag van energie is een vraagstuk zonder voor de hand liggend antwoord. Eén van de mogelijkheden die vaak genoemd wordt is Waterstof, als energiedrager en als brandstof.

Wat zijn de grootste kansen voor de waterstofeconomie? In de gebouwde omgeving of als brandstof voor onze mobiliteit. Met welke technologie en of routes gaan we waterstof produceren en hoe kunnen we het beste toepassen? Welke middelen kunnen we gebruiken voor opslag en distributie? Met de kennis van nu; hoe ziet het kosten plaatje ‘well to wheel’ voor waterstof toepassingen er nu uit en hoe verhoud zich dit tot de nu toegepaste energiedragers als olie, gas en of elektriciteit? Is er een toekomst voor de waterstof aangedreven auto? Hoe wordt vormgegeven aan de waterstofeconomie in de gebouwde omgeving? Met name op het gebied van veiligheid en acceptatie bij eindgebruikers.

Op deze vragen en meer zullen we ingaan tijdens het minisymposium Waterstof. Hiervoor zullen sprekers uit industrie, overheid en onderzoeksinstellingen gevraagd worden een overzicht te geven van de huidige stand van zaken. Met op het einde een paneldiscussie en voldoende tijd voor vragen.

Het programma ziet er als volgt uit:

18.30 uur Ontvangst met koffie en thee
19.00 uur Presentatie door David Fernandez Rivas, Assistant Professor University of Twente (MCS-Group)
19.30 uur Presentatie door Jan Veijer, Business Developer New Energy at Gasunie
20.00 uur Presentatie door Ton van Wingerden, Principal Consultant, Asset Integrity Management DNV GL Netherlands

20.30 uur Presentatie Green Team Twente

20.45 uur Vragen en discussie

21.15 uur Afsluiting met een drankje

 

Organisator

Duurzame Technologie

 

Naam en contactgegevens voor informatie

Elfride Dijkstra-ten Dam

elfride.dijkstra@kivi.nl