De bijeenkomst werd geopend door ir. Kees van de Water, waarna de inleiding door Richard van Heyningen Voorzitter KIVI afdeling Elektrotechniek werd verzorgd. Deze aan dat de afdeling zich richt op de verduurzaming van de energievoorziening / elektriciteitsvoorziening binnen het kader van de energietransite, zoals dit is te lezen in het  "Energieplan" met het de onderbouwing in het rapport  "The future Dutch full carbon-free energy system" en de symposia "EnergieNL2050 2016-2017".

De activiteiten van de KIVI afdeling Elektrotechniek zijn verder gericht op:

1. Elektrische energietechniek m.b.v. duurzame elektrische energie;

2. Smart Grids en Smart buildings / - Homes en Embedded Systems. 

Daarna volgde de Edward Coster van STEDIN Netbeheerder (Zuid-Holland) en gaf ons inzicht in de effecten en de directe gevolgen van de energietransitie op bestaande elektriciteitsnetten, Hiervoor werd eerst de opbouw en principes van het  hoogspanning- , middenspanning en laagspanningsnet uiteengezet. Per deelnet werden de diverse invloeden als gevolg van de energietransitie in beeld gebracht en daarna geprojecteerd op de bestaande netinfrastructuur. Aan de hand van verschillende benadering en methodieken werd duidelijk dat de netvernieuwing en netverzwaring hand in kunnen gaan, mits er een duidelijk integraal beleid komt over welke wijken wel of niet en welke mate worden verduurzaamd. Alleen dan kunnen de kosten beheersbaar worden gehouden. Hetgeen wij met zijn allen uiteindelijk betalen.

De heer Ab van de Molen Strateeg netontwikkeling bij STEDIN, ging vervolgens verder in op het thema "Van het gaslos" en toonde aan dat dit niet zo heel verstandig is. Het alternatief om naast gedeeltelijk of volledig over te gaan op elektriciteit is de optie om met groengas b.v. de binnensteden te voorzien van warmte, een echt alternatief. Daarbij kan het gas worden opgeslagen en met minimale aanpassingen via het bestaande gasleidingennet worden getransporteerd en gedistribueerd. Naast biogas wordt waterstof productie op grote schaal verwacht met behulp van een elektrolizer. De met PV opgewerkte duurzame elektrische energie wordt dan omgezet in waterstof. Het koken is alleen met inductieplaten veilig mogelijk, omdat de vlam van de waterstof niet zichtbaar.

Ook hier is een centrale regie voor de conceptvorming nodig om aan te geven, welke energiedragers voor welke gebieden, wijken wel en wanneer gaan worden verduurzaamd. Het allergrootste voordeel is dat de bewoners van huizen / burgers zelf de regie kunnen blijven voeren over het verduurzamen van hun woning, perceel en dit niet opgelegd krijgen.

Dit resulteerde bij STEDIN in de "Trias Energetica Pragmatica 2018", waarbij

1. Systeemkeuze / aanleg infrastructuur (gedragen)

2. Juiste keuze energiedrager

3. Burger stimuleren /. ontzorgen

Deze voordracht bracht veel vragen en reacties te weeg vanuit de toehoorders (60), die later met een drinkje uitvoerig werden besproken.

Presentaties:

Omschrijving

Duurzame energietransitie met effecten voor de kwaliteit van bedrijfsvoering van de energiestelsels / elektriciteitsnetten en stelt extra eisen aan technische netinfrastructuur

Het KIVI energieplan stelt dat CO2 vrije energievoorziening in 2050 mogelijk moet zijn. Door de energietransitie verandert het gebruik en de belasting van het net. Dit heeft grote gevolgen voor de netinfrastructuur waardoor extra technische eisen moeten worden gesteld om de kwaliteit van de bedrijfsvoering te handhaven.

Als KIVI afdeling Elektrotechniek hebben wij ons aandachtsveld gericht op de duurzame energietransitie.
Er zijn 4 KIVI-EL symposia EnergyNL2050 gehouden bij de Universiteit van Utrecht, waarbij duidelijk is geworden dat een NL CO2-vrije energievoorziening in 2050 mogelijk is, maar dat deze energietransitie infrastructuur technisch gezien haalbaar moet zijn, zoals is beschreven in de White Paper: "The Future Dutch Carbon-free Energy System in 2050" (bijlage) en op basis van de reacties op de publicatie van het KIVI Energieplan maart 2018 in De Ingenieur.

Om dit voornemen in de elektrotechnische infrastructuur te kunnen realiseren, is de verwachting dat vele stakeholders in overeenstemming met elkaar besluiten moeten nemen voor ingrijpende aanpassingen in het elektriciteits- en warmte netten. In dit kader is er onlangs bij de gemeente Den Haag een overeenkomst gesloten met partijen over de doelstelling tot verduurzamen om dit op gemeentelijk niveau te realiseren. Hierbij is STEDIN een zeer belangrijke partij.

Leveringszekerheid & Duurzame Bedrijfsvoering
Als leden van KIVI-Elektrotechniek zijn we zeer geïnteresseerd hoe dit proces gaat verlopen en hebben we de netbeheerder STEDIN gevraagd:
- hoe zij daar in staan?,
- hoe wordt samengewerkt met andere partijen? en
- hoe worden daarin de technische mogelijkheden afgewogen?

De sprekers van STEDIN gaan in op de uitdaging waar de netbeheerder voor staat om de energietransitie mede te faciliteren, de leveringszekerheid te kunnen garanderen en een duurzame betrouwbare bedrijfsvoering te verzorgen:
- Wat is de impact van de energietransitie op de ontwikkeling van elektriciteitsnet en een toekomst vast ontwerp?;
- Welke verschillen in benadering zijn er met de aanpak van, zeg, met veertig jaar geleden?;
- Wat zijn de uitdagingen waar de netbeheerder mee te maken krijgt bij bepalen van langetermijnstrategie van de elektriciteitsnetten en hoe om te gaan met de onzekerheid, die hier bij hoort?

Voorafgaande aan deze bijeenkomst zal de KIVI afd. Elektrotechniek de Algemene Leden Vergadering (ALV) houden.
Hiervoor dient men zich separaat aan te melden!! EL leden ontvangen de agenda en stukken separaat per e-mail.

Spreker(s)

De eerste spreker is: Edward Coster, netstrateeg MS en LS netten met de presentatie:
"Stedin in transitie, de uitdagingen van de netbeheerder in de energietransitie."

Edward Coster studeerde elektrotechniek aan de TU Delft. Daarnaast is hij gepromoveerd aan de TU Eindhoven op een onderzoek naar de impact van warmtekrachtkoppelingen (WKK) en op het beveiligingen van distributienetten. Zijn ervaring omvat o.a. het doen van grote netstudies in transportnetten (met name in het havengebied van Rotterdam) en beveiligingsstudies van transport- en distributienetten. Zijn huidige werkzaamheden richten zich op het vaststellen van de impact van de energietransitie op de MS en LS netten van Stedin.

De tweede spreker is: Albert van der Molen, expert asset management bij Stedin met de presentatie:
"De energietransitie als maatschappelijke opgave."

Albert van der Molen studeerde aan TU Eindhoven en University of California, Berkeley. Zijn ervaring omvat zowel elektriciteit als gas, variërend van nucleaire techniek tot en met waterstof. Op dit moment richt hij zich bij Stedin op verduurzaming van de bestaande gebouwde omgeving waarbij geen enkele oplossingsrichting wordt uitgesloten.

Locatie

KIVI gebouw Grote Zaal

Prinsessegracht 23, 2514 AP

Organisator

Elektrotechniek

Stedin netbeheerder

Naam en contactgegevens voor informatie

ir. C.J. van de Water tel. 06 51 06 13 96 bestuurslid KIVI afdeling Elektrotechniek

c.vandewater2@upcmail.nl

Convenant Aardgas vrij Nieuwbouw met STEDIN

STEDIN Netbeheerder op Wikipedia

KIVI Energieplan 6 maart 2018

Symposia EnergyNL2050 2016-2017