De opkomst aan belangstellenden voor het vierde symposium EnergyNL2050 thema "Nederlands Energiesysteem in 2050" was groot op met 88 aanmeldingen, waarvan 2/3 niet KIVI leden waren.

De dagvoorzitter Marcel Weeda (ECN) begon na het welkom met "Wat hebben we gehoord? (Tot nu toe)" een samenvatting van de behandelde thema's, aandachtsvelden en uitkomsten uit de eerder gehouden symposia op respectievelijk op:

13-10-2016 EnergyNL2050-1: Energievraag Mobiliteit en Transport

22-11-2016 EnergyNL2050-2: Energievraag Industrie

09-02-2017 EnergyNL2050-3  Hernieuwbare energie en nu vandaag?

20-04-2017 EnergyNL2050-4: Energiesysteem in 2050

Daarna gaf Jos Sijm (ECN) ons een doorkijk naar mogelijke en haalbare scenario's voor het energiesysteem in Nederland in 2050.

Dit is gebaseerd op zijn studie "Flexnet", een onderzoek met een duidelijke beschrijving van 3 mogelijke scenario's voor 2050, waarin wordt beschreven de aanpak en resultaten van het onderzoek naar een CO2-vrije energievoorziening in 2050 met de implicaties voor het elektriciteitssysteem in Nederland .

Dit onderzoek is uitgevoerd, ten einde richting te kunnen geven aan het in te zetten beleid voor realisatie van de energietransitie in Nederland. Op 9 november 2017 heeft ECN de onderzoeksrapporten gepubliceerd met titel: Zes keer meer vraag naar flexibiliteit in 20150: rol voor opslag kleiner dan gedacht. De rapporten van elke fase en de samenvatting van de studie "Flexnet" zijn afzondelijk te downloaden.

Na de implicaties van deze 3 meest waarschijnlijke, haalbare scenario's te hebben beschouwd, gaf Joris Knigge van Topsector Energie ons een inzicht in de aspecten in het traject naar de "Energietransitie op weg naar 2050".

De Topsector Energie geeft aan, dat hiervoor een verder gaande systeem integratie nodig is, om het pad te kunnen effenen naar een effectieve realisatie van de energietransitie.

Het blijkt dat vooral op regionaal niveau de sleutel ligt om het proces van de energietransitie te initiëren en te doen slagen.

 

Ter inleiding van de discussie sessie kregen de extra panelleden de gelegenheid om in 10 min. hun visie te geven over een vergaand duurzaam scenario voor het energiesysteem in 2050 en CO2 reductie, als mede de weg er naar toe.

De heer Robert de Kler van VoltaChem liet zien, dat de chemische industrie al een eind op weg is in het onderzoek naar het elektriciferen van de processen in de chemische industrie.

De heer Gijs Zeestraten gaf in mondelinge toelichting een schitterend relaas over de beleidsmatige aanpak gezien van uit de overheid en het ontwikkelen van het beleidskader voor de contouren van een efficient en economisch verantwoord proces voor de energietransitie.

Daarna legde de voorzitter Marcel Weeda diverse stellingen aan het panel en aan de aanwezigen voor. De discussie was geanimeerd met een aantal prima vragen uit de zaal.

De zaal was nog verdeeld over het halen van "2050", maar er was een lichte meerderheid, die het nog wel zag gebeuren, ondanks de grote opgave.

De voorgelegde vragen werden professioneel belicht door het panel en zijn in een levendige en soms stevige discussie besproken met de aanwezigen.

De afrondende vraag over de klimaatwet sloot prima aan bij de laatste vraag, waardoor het tot een "natuurlijk" einde kwam. De discussie ging ook na de formele afsluiting nog door.

Via een uitgebreide beschrijving van een op zon en wind gebaseerd scenario in het FLEXNET-project, de visie van de topsector energie op systeemintegratie, kwamen we bij een interessante paneldiscussie over technische- en beleidselementen in onze CO2 loze energie toekomst.

Kennelijk zijn er in de afgelopen 4 symposia EnergyNl2050 voldoende goede bouwstenen aangedragen om een beeld te schetsen van de mogelijkheden. De opgave is nu aan ons allen dat ook te realiseren.

Het gehele verloop kunt u terug zien op de video.

Als Team EnergyNL2050 zijn wij erkentelijk voor het feit, dat het Utrecht Sustainabilty Institute ons, als KIVI Afdeling Elektrotechniek, in de gelegeheid heeft gesteld de Boothzaal de bibliotheek van de Universiteit Utrecht te gebruiken, als mede de audiovisuele voorzieningen van het lecturenet.

De presentaties kunt u downloaden via onderstaande links.

De sprekers met hun presentaties, als mede de discussie met het pannel, zijn op video gezet en kunt u opnieuw volgen.

 

Omschrijving

Afspraken in Parijs
Na de afspraken op de klimaattop in Parijs is de urgentie om wereldwijd de CO2 uitstoot naar bijna nul te brengen duidelijk. Deze sessie van EnergyNL2050 is de vierde van een serie van vier over de totale energiebehoefte van Nederland en hoe de energievoorziening er in 2050 uit zou kunnen zien die (bijna) CO2 vrij is.

Transitie
Aan de orde is de transitie van het totale Nederlandse energiesysteem –elektriciteit, warmte transport- naar een vergaand verduurzaamd scenario.

Doelstelling is de verduurzaming van het energiesysteem is de CO2-emisie tot ruim onder de 20 Mton te laten dalen. Elektrificeren speelt hierbij een belangrijke rol en zal daardoor leiden tot een sterke toename van de elektriciteitsvraag, van de 120 TWh nu naar het dubbele of drievoudige in 2050.

Bijeenkomst
In de vorige bijeenkomsten hebben we de energievraag en bronnen van energie geanalyseerd. In deze vierde bijeenkomst gaan we daar vanuit en worden de resultaten samengevat om te komen tot een scenario voor de energiesituatie in 2050.
We hebben ECN bereid gevonden om op basis van hun ervaring in het analyseren van energie scenario’s hun visie te geven op de (on)mogelijkheden en tevens een contour te schetsen van een CO2 neutraal energiesysteem voor Nederland in 2050.

Het is duidelijk dat een dergelijke transitie complex is en dat vele economische, sociale en maatschappelijke factoren relevant zijn.
Daarom aandacht voor de vraag hoe zo’n transitie in zijn werk gaat en waar we staan.

Uitgangspunt
Basis zal zijn een recent rapport dat door CE-Delft is gepubliceerd op vraag van het RLI-instituut met de titel : “Verkenning functionele energievraag en CO2-emissies tot 2050”, te vinden via de link http://www.rli.nl/publicaties/2015/advies/rijk-zonder-co2-naar-een-duurzame-energievoorziening-in-2050.

Met een paneldiscussie van experts en deelnemers wordt de reeks van symposia besloten.

De reeks van symposia is terug te zien op video en deze is te vinden via onderstaande link: Symposia EnergyNL2050 Presentaties en video's.

Spreker(s)

• Dagvoorzitter Dr. Marcel Weeda (ECN) Senior reseacher Hydrogen transition & Infrastructure met de samenvatting: "Wat hebben we gehoord??"
• Jos Sijm MsC (ECN): Een CO2 arm scenario voor de Nederlands energievoorziening in 2050.
• ir. Joris Knigge (Topsector Energie): Scenario's O.K. Hoe komen we nu verder??

Panelleden zijn sprekers met
Ir. Martijn de Graaff (TNO)
Ir. Gijs Zeestraten (Min-EZ)

Locatie

Boothzaal Bibliotheek Universiteit Utrecht

Heidelberglaan 3 3584 CS Utrecht, Utrecht

Organisator

Elektrotechniek

Utrecht Sustainability Institute UU

Naam en contactgegevens voor informatie

Het Team EnergyNL2050 bestaat uit de volgende leden van het KIVI afdeling Elektrotechniek: Dr. Ir. Steven Luitjens M 06 46 72 66 89 Ir. Loek Boonstra Ir. Eric Persoon Ing.Paul van Moerkerken M 06 11 28 72 26

luitjenssb@hccnet.nl

KIVI Programma EnergyNL2050

Video opnamen bijeenkomsten EnergyNL2050

Verkenning Functionele Energievraag en CO2 emissie

Symposia EnergyNL2050: Presentaties en video's