Dateren met licht
Omschrijving
De ouderdom van de Catharinakerk, grafheuvels en stormvloedafzettingen bepaald met luminescentiedatering
Vernieuwende dateringsmethode draagt bij aan het archeologisch onderzoek bij de Catharinakerk in Eindhoven en opent vele andere perspectieven.
In deze presentatie vertelt Jakob Wallinga, directeur van het Nederlands Centrum voor Luminescentiedatering en onderzoeker bij de TUDelft, over de techniek van luminescentiedatering en vooral over haar toepassingsmogelijkheden. Het onderzoek om de bouwfasen te bepalen van de Catharinakerk in Einhoven zal hierbij zeker belicht worden. De kennismaking van onze regio met dit opgravingproject in 2006 stond in het teken van de geschiedenis van Eindhoven. Later in 2008 volgde een presentatie over onderzoek van het menselijk DNA. Nu komt de focus op het nauwkeurig bepalen van de tijd.
Luminescentiedatering biedt aardwetenschappers en archeologen de mogelijkheid om de leeftijd van sediment, aardewerk en baksteen te bepalen. De klok bij luminescentiedatering is de hoeveelheid gevangen lading aan elektronen in de kristallijnen structuur van mineralen; deze klok loopt in het donker doordat natuurlijke radioactiviteit uit de omgeving zorgt voor het invangen van ladingsdragers. Wordt het mineraal verhit (aardewerk) of blootgesteld aan zonlicht (sediment) dan wordt de klok op nul gesteld. Metingen spelen zich af in schaars verlichte laboratoria die doen denken aan de oude donkere kamer voor fotografie. De methode is echter gebaseerd op uiterst verfijnde stralingsdetectie. Voor de meting worden de kristallen met licht beschenen waardoor de ingevangen lading kan ontsnappen en een klein lichtsignaal in een andere golflengte uitgezonden wordt. Dit verschijnsel heet luminescentie. De helderheid van dit signaal is een maat voor de ouderdom van het onderzochte monster.
Naast het archeologisch onderzoek in Eindhoven, worden ook resultaten besproken van een recent onderzoek aan een Bronstijd grafheuvel nabij Oss. Daarnaast wordt lopend onderzoek naar het dateren van stormlagen in de West-Nederlandse duinen behandeld. Doel van dit onderzoek is meer inzicht te krijgen in de herhalingstijd van extreem hoge waterstanden langs de kust. Tenslotte zal de onderzoeker ingaan op zijn ideeën over de nieuwste ontwikkelingen.
Spreker(s)
Dr. Jakob Wallinga, Nederlands Centrum voor Luminescentiedatering, Faculteit Technische Natuurwetenschappen, TU Delft.
BIJZONDERHEDEN
Maximum aantal deelnemers: 40
Locatie
Zalencentrum Prinsenhof, Hoofdstraat 43 , Best
Organisator
Regio Zuid
Naam en contactgegevens voor informatie
Nadere informatie bij drs. ing Cor van den Bosch, tel.: 0499-330044 (p) / 0032- 473955987 (z).