De Europese Commissie publiceert in het voorjaar van 2024 de Europese Defensie Industrie Strategie. De KIVI afdeling Defensie en Veiligheid heeft daarvoor een voorstel ingediend.
Het volledige voorstel vindt u hier (PDF)
De Defensie-industrie van de Europese Unie
De defensiemarkt is geen markt van vraag en aanbod. Toch zagen velen dit graag zo, vooral in Europa. Met het innen van het vredesdividend is de onderlinge afhankelijkheid in de 21e eeuw zo groot geworden dat strategische autonomie van één enkele lidstaat onmogelijk is. Zeker in het geval van elektronische componenten die aan de basis van alle producten en productiemiddelen staan. Dit raakt de defensie-industrie dermate dat afhankelijkheid van (sub)systemen uit andere landen niet kan worden vermeden. Daarom is het EU-beleid gericht op het bereiken van strategische autonomie van de Europese Unie als geheel.
Om het doel van strategische autonomie te bereiken is het van belang om de huidige verstorende praktijk van verplichte compensatie of industriële participatie om te zetten in een meer open praktijk gericht op insluiting i.p.v. uitsluiting. Daartoe is een nieuwe structuur nodig dat het defensiebelang van Europa onderkent en onze defensie technologische en industriële basis in staat stelt op faire basis deel te nemen aan ontwikkeling of productie van defensiesystemen voor Europa en voor de export.
Voor de ontwikkeling …
Dit kan worden bereikt door de ontwikkeling van defensietechnologie en -systemen te concentreren in een beperkt aantal clusters in Europa. Elk "cluster" gewijd aan een specifiek defensietechnologiegebied. Elk technologiegebied wordt gesteund door slechts enkele clusters om het technologische niveau zo hoog mogelijk te houden. De clusters worden verspreid over het continent om kwetsbaarheden te beperken. Deze structuur ondersteunt de harmonisatie van eisen en technische normen en beperkt daardoor de overvloed aan verschillende systemen in Europa .
en voor productie …
Voor de productie van capaciteiten en voorraden zouden productiebedrijven over heel Europa moeten worden verspreid om productie in tijden van crisis en oorlog te kunnen voortzetten. Het concept moet flexibel zijn, zodat de productie gemakkelijk kan worden opgeschaald en afgebouwd wanneer dat nodig is. De productie van militaire capaciteiten moet gebaseerd zijn op productielicenties. Om sterke veranderingen in de vraag mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat bedrijven worden ondersteund om snel te kunnen omschakelen van civiele naar militaire productie en vice-versa. Dit zal ook prijsschommelingen afvlakken.
Conclusies en aanbeveling
Dit nieuwe concept van geconcentreerde technologieclusters en productiefaciliteiten verspreid over het Europese continent zou een nieuw en modern Europees defensie-industriebeleid kunnen zijn. Een beleid dat rekening houdt met de behoeften van de lidstaten en bedrijven, en dat de strategische autonomie van Europa ten goede komt. In vrede en oorlog. Het moet leiden tot een stabielere en welvarendere defensie-industrie en een betere lange termijn focus van de lidstaten en de Europese Commissie op duidelijk afgebakende gebieden van defensietechnologie en -productie.
Om ten volle te profiteren van deze verbeteringen moet echter ook de politieke controle op begrotingen en aanbestedingsprocedures op elkaar worden afgestemd. Om deze reden adviseren wij om voor deze nieuwe clusterstructuur een European Defence Equipment Market directive (EDEM-wet) te ontwikkelen.
29 december 2023
