De beheerder van het hoogspanningsnet, Tennet, had niet verwacht dat het uitvallen van twee verbindingen vannacht in Amsterdam-Zuidoost tot een verstoring van het inchecksysteem op Schiphol zou leiden. Maar Tennet sluit niet uit dat de storing in Zuidoost ook een spanningsdip op Schiphol heeft veroorzaakt.

Schiphol vermoedt dat dat is gebeurd. Dat zou betekenen dat de luchthaven tijdelijk minder stroom heeft gehad. Daardoor werd direct overgeschakeld op noodstroom. "Maar het kost tijd voordat alles weer volledig operationeel is", schrijft een woordvoerder.

Dips onvermijdelijk

Hoogleraar Han Slootweg van de Technische Universiteit Eindhoven vindt een spanningsdip geen voor de hand liggende verklaring. "Dips in de netspanning zijn onvermijdelijk. Ze komen ook heel regelmatig voor. Het is daarom zaak dat kritieke systemen zo worden ontworpen dat een spanningsdip zo min mogelijk impact heeft." Schiphol heeft z.g. UPS om de tijdelijke onderbreking van de stroomlevering op te van en de uitval van bedrijfskritieke systemen /processen te voorkomen. Tennet was dan ook verbaasd na de storing op Schiphol.

Helaas begint het inmiddels jammerlijk vertrouwd aan te doen: Amsterdam en stroomstoringen. Het imago van de stad knapt er dan ook niet van op dat vannacht opnieuw een storing te betreuren viel. Deze keer waren 38.000 aansluitingen in Amsterdam Zuidoost aan de beurt, maar ook de systemen op een deel van Schiphol gingen op zwart na een korte spanningsdip.

Volgens Tennet ging er vannacht om 00:42 iets mis in een van de twee 150 kV circuits die Bijlmer Zuid met Venserweg en met Amstelveen verbinden. De circuits in kwestie zijn volledig als grondkabel uitgevoerd en gezien de tijd van de dag waarop de storing ontstond lijkt het onwaarschijnlijk dat graafschade in een van de circuits de oorzaak is. In ieder geval niet in de directe zin, hoewel er langer geleden natuurlijk wel iets kan zijn beschadigd. "We moeten checken of de problemen op Schiphol echt het gevolg zijn van die spanningsdip. En of dit iets is waar ze zich zelf tegen moeten wapenen of dat het aan TenneT ligt", verklaart de Tennet-woordvoerster.

Het kan ook zijn dat er op trafostation Bijlmer Zuid zelf iets mis is gegaan. Informatie daarover ontbreekt bij HoogspanningsNet.nl. Wel ontstond er door de verstoring op Bijlmer Noord of Amstelveen in het onderliggende 50 kV-net van Liander een dusdanige slinger (spanningsgolf) door het elektriciteitsnet, dat ook het 50kV station Schiphol Oost van het elektriciteitsnet viel of dat er in ieder geval een dusdanige spanningsdip optrad dat de systemen kortdurend uitvielen. Met gevolg dat het effect invloed kreeg op de elektrische voedingen van kritieke systemen op Schiphol en daardoor het vertraagd inchecken gedurende de rest van de dag.

Volgens Liander gaat het in Amsterdam om slechts 18.000 aansluitingen die geen stroom meer hadden. Maar Liander meldt op de website dat alle problemen pas na 10.30 uur voorbij waren. De oorzaak bevond zich in elk geval niet bij Liander. Hoe de verstoring in het transportnet van Tennet ervoor heeft kunnen zorgen dat het 50 kV-deelnet op Amstelveen zo'n dip te verwerken kreeg dat er stations uitvielen is momenteel nog in onderzoek.

Schiphol onderzoekt wat er als gevolg van de grote stroomstoring in Amsterdam, is misgegaan in de inchecksystemen. Daardoor zijn vele tientallen vluchten vertraagd of gecanceld. Zodra de stroom uitviel, is meteen het noodaggregaat in werking getreden. Alleen, daarna kost het even tijd voordat alle systemen weer zijn opgestart. Het gaat hier om vrij complexe it-systemen", licht een zegsman van Schiphol de storing in de inchecksystemen toe. Er komt een onafhankelijk onderzoek naar de oorzaak. Daarnaast wordt een intern onderzoek ingesteld naar het incident. Wie het externe onderzoek gaat doen is nog niet bekend. ,,We zoeken een goede, gerenommeerde partij'', laat een woordvoerder weten. Schiphol betreurt dat zoveel reizigers ernstig hinder hebben ondervonden. ,,We willen daarom precies weten hoe deze situatie heeft kunnen gebeuren.''

De luchtverkeersleiding schakelde na de grote spanningsstoring wel direct over op UPS / noodstroom Daardoor zijn nergens radarschermen uitgevallen en is de veiligheid niet in het geding geweest, benadrukt hij. "De gevolgen waren alleen groot voor vertrekkende en aankomende vluchten."

UPS = Uninterruptible Power System Op 27 september 2018cis een Masterclass Power Quality gepland, die wordt organiseerd door de KIVI-afdeling Elektrotechniek i.s.m. HyTeps Specialist in Power Quality and Energy Efficency

Op 10 juni 2018 heeft Herman Stil in het Parool het volgende artikel geschreven:

Vlek op vlek bij storing

Schiphol: Evaluatie stroomhapering meivakantie

Schiphol is niet goed voorbereid op een ramp of andere crisis. Bij de grote stroomstoring eind april is te lang gewacht met maatregelen. 'De vraag is of het crisisbestrijdingsplan toereikend is.'