De besturen van de vereniging Histechnica en van de KIVI afdeling Geschiedenis der Techniek zijn verheugd u uit te nodigen tot het bijwonen van een voordracht te houden door de heer drs. ir. G Moeyes met de titel:

"Sleepinrichtingen en sleeptanks in Nederland; maritiem hydrodynamisch onderzoek sinds de 18e eeuw”

Een sleeptank is een overdekt bassin waarin modellen van schepen of andere constructies kunnen worden beproefd, eventueel ook in golven of met stroming en/of wind. In een sleepinrichting worden modelproeven gedaan in buitenwater.

op zaterdag 26 oktober 2024, aanvang 11.00 uur.

Locatie: Science Centre, Bouwcampus 26, ingang ‘C’, Van der Burghweg 1, 2628 CS Delft. 

Entree is vanuit parkeerplaats achter hoogbouw, toegang tot parkeerplaats is m.b.v. rijbewijs of betaalkaart                                        

Slingerend containerschip in het MARIN, 2023           

Programma:                                                                                                               

10.30 uur:  Inloop met koffie en thee                                            

11:00 uur:  Welkom en introductie                                    

11.05 uur:  Voordracht door de heer Gerbrand Moeyes 

12:00 uur:  Pauze

12:15 uur:  Vervolg van voordracht en afsluitende discussie          

12:45 uur:  Einde bijeenkomst

Samenvatting van de voordracht

Om de complexe hydrodynamische verschijnselen rond een varend schip te begrijpen, ging men al vroeg over tot modelonderzoek. Dat gebeurde in ‘modelsleepinrichtingen’ of ‘sleeptanks’. In Nederland kennen we er vier. Die in Rotterdam (Van Zwijndregt, 18e eeuw) en Amsterdam (Koninklijke Marine, Tideman, 1876-1994/95) bestaan niet meer.

In Wageningen kwam in 1932 het Nederlands Scheepsbouwkundig Proefstation (NSP) in gebruik. Dit instituut, in 1980 omgedoopt tot Maritiem Research Instituut Nederland (MARIN) kende perioden van groei en tegenslag. Met ruim vierhonderd medewerkers, een breed pakket van geavanceerde kennis en gevarieerde faciliteiten is het nu wereldwijd toonaangevend in onderzoek van concept tot operatie van schepen en andere maritieme constructies.

Aan de TH Delft werd in 1938 een kleine sleeptank gesticht en in 1956 vervangen door de huidige bassins. Hier richt men zich op het bewegingsgedrag van maritieme objecten, waaronder snelle vaartuigen, wat tot de uitvinding van de bijlboeg leidde.

In de voordracht wordt de geschiedenis van deze vier sleepinrichtingen belicht tegen de achtergrond van de markt, de vigerende onderzoeksvragen en de technische en wetenschappelijke mogelijkheden. De meeste aandacht krijgt het NSP/MARIN, als grootste en langstlevende van de vier.

Informatie over de spreker       

Gerbrand Moeyes (1943) is scheepsbouwkundig ingenieur (Delft 1968) en maritiem historicus (Leiden 2005). Hij werkte als ingenieur bij de Koninklijke Marine, de sleeptank van de TH Delft en in de offshore bij de Shell groep. Sinds zijn pensionering is hij actief als maritiem historicus, o.a. bij een tentoonstelling van technische tekeningen in het Marititem Museum Rotterdam, ondersteuning van de onderzoeksgroep ‘Geschiedenis van de moderne Nederlandse scheepsbouw’ van de Erasmus Universiteit, en de verzorging van de historische archieven van Netherlands Marititme Technology (de maritieme branchevereniging) en het MARIN. Dat laatste was aanleiding tot het onderzoek dat aan deze voordracht ten grondslag ligt.

Voor het bijwonen van deze voordracht dient u zich aan te melden:

  • Leden van KIVI kunnen zich aanmelden via de KIVI website
  • Leden van Histechnica kunnen zich aanmelden via de secretaris hotzeboonstra@gmail.com.
  • Ook belangstellenden die niet lid zijn kunnen zich via bovenstaande wegen aanmelden. Er zijn dan kosten aan verbonden van € 5,00.

De voordracht zal live uitgezonden worden; u dient zich hiervoor ook op te geven via bovenstaande wegen. Hieraan zijn geen kosten verbonden. De link voor deelname ontvangt u enkele dagen van tevoren.

Komende activiteiten in het Science Center Delft:

  • Zaterdag 16 november 2024 om 11:00 uur voordracht van ir. G.F. (Jerry) Boulogne: ”De industriële ontwikkeling van de Veluwe, met als ondertitel: van kopermolens tot koelmachines”
  • Zaterdag 14 december 2024 om 11:00 uur voordracht van drs. M.J.M. van der Meer: “Plannen met betrekking tot het Science Centre”.
  • Zaterdag 25 januari 2025 om 11:00 uur voordracht van prof. ir. D. Stapersma: ”Kansen en bedreigingen voor de vroege maritieme dieselmotor”.

Op 4 november vindt de uitreiking van de Willem Wollfprijs aan het nationaal Vlasserij en Suikermuseum plaats. Daaraan gekoppeld is een uniek bezoek aan een in volle werking zijn suikerfabriek. Details en aanmelden via de KIVI website.

Ter gelegenheid van het 175 jarig bestaan van het KIVI in 2022 heeft de afdeling Geschiedenis der Techniek een boek uitgebracht met daarin aandacht voor de drie oprichters van het KIVI in de tijd waarin zij leefden. Het boek is tijdens de voordracht gratis te verkrijgen voor leden van Histechnica en voor leden van de KIVI afdeling Geschiedenis der Techniek.

Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Histechnica is op zaterdag 20 april jl. een boek verschenen “Uit Falen Vooruitgang Halen”. Het boek is tijdens de voordracht gratis te verkrijgen.