Op 13 maart 2024 kondigen TNO en FSO Instruments aan dat ze licentie- en samenwerkingsovereenkomsten hebben gesloten. Onder deze overeenkomsten verwerft FSO Instruments wereldwijde rechten om de laser satelliet communicatietechnologie van TNO te industrialiseren en commercialiseren. Deze optische technologie maakt veel snellere en veiligere breedbandconnectiviteit mogelijk dan met momenteel gebruikte radiofrequenties. De overeenkomst bevestigt de toewijding van beide partijen aan een langdurig partnerschap om een Europees ecosysteem voor laser satellietcommunicatie te vestigen in Nederland.
Het direct toegankelijk maken van TNO's lasercommunicatietechnologie voor FSO Instruments versterkt onmiddellijk de positie van Nederland en Europa in deze snel opkomende en zeer competitieve mondiale waardeketen.
Kees Buijsrogge
Directeur Space & Scientific Instrumentation bij TNO
Samenwerking voor de lange termijn
De twintigjarige licentieovereenkomst stelt FSO Instruments in staat om gebruik te maken van de technologie en expertise van TNO op het gebied van optische modules en subsystemen en onderdelen voor precisie uitlijning. FSO Instruments bouwt voort op de technologie van TNO en integreert deze in producten die betrouwbaar en efficiënt in serie kunnen worden geproduceerd voor commercieel gebruik. Naast een licentieovereenkomst voor de huidige beschikbare technologieën, hebben TNO en FSO Instruments ook overeenstemming bereikt over een lange termijn samenwerking voor de ontwikkeling van innovatieve technologieën en toepassingen voor lasercommunicatie. In deze samenwerking richt TNO zich op vroege technologieontwikkeling en demonstratiemodellen, terwijl FSO verantwoordelijk is voor technologie-industrialisatie, productie en marktontwikkeling.
Will Crowcombe, Managing Director FSO Instruments: "TNO is een belangrijke partner voor FSO Instruments. Onze samenwerking, waarbij waardevol toegepast onderzoek wordt geïndustrialiseerd tot commerciële producten, is een schoolvoorbeeld van valorisatie. Deze overeenkomst vergroot onze capaciteit om de toeleveringsketen te creëren die we nodig hebben om een toonaangevende leverancier van optische modules en subsystemen voor laser satellietcommunicatie te zijn."
Eerste succes
TNO ontwikkelt al tientallen jaren optische instrumenten voor gebruik in de ruimte, met name voor astronomie en aardobservatie. Recentelijk slaagde TNO erin data te versturen van een satelliet naar een grondstation in Den Haag via zelfontwikkelde lasercommunicatietechnologie. Het was de eerste keer dat dit is gelukt met een dergelijk klein en licht satelliet instrument van Nederlandse makelij. Dit is dezelfde kerntechnologie die FSO Instruments gebruikt in hun systemen.
Laser satelliet communicatie
Laser satelliet communicatie werkt door laserstralen te vormen en deze over grote afstanden te verzenden. De technologie biedt verbindingen tussen grondstations, satellieten, vliegtuigen en onbemande luchtvaartuigen. Het kan honderd tot duizend keer sneller data versturen dan mogelijk is met de radiofrequenties die momenteel worden gebruikt voor wereldwijde communicatie. Het is ook veiliger omdat zeer smalle optische laserstralen worden gebruikt in plaats van veel bredere radiosignalen. Laser satelliet communicatie vereist complexe opto-mechatronica om snelle en betrouwbare verbindingen te garanderen. Het maakt de noodzakelijke verdere groei van communicatie naar en door de ruimte mogelijk, wat vele toepassingen in het proces mogelijk maakt. Voorbeelden hiervan zijn veiliger internetbankieren, zelfrijdende auto's, snel en betrouwbaar internet in vliegtuigen en offshore platforms, evenals op het platteland voor consumenten, overheden en bedrijven. Daarnaast kan het soldaten op missies beschermen via veiligere militaire communicatie, waardoor het ook relevant is voor defensiedoeleinden.
Snelgroeiende markt
Door de groei in dataverbruik is lasercommunicatietechnologie momenteel in opkomst. De wereldwijde vraag naar toepassingen en componenten voor laser satelliet communicatie zal naar verwachting exponentieel groeien in de nabije toekomst. Nederland heeft het ecosysteem en de capaciteit om serieproductie van hoogwaardige instrumenten voor laser satellietcommunicatie te ontwikkelen. FSO Instruments, vorig jaar opgericht, is het eerste Nederlandse bedrijf op dit gebied. Het ontwikkelt en produceert optische modules en subsystemen voor laser satelliet communicatieterminals.
Illustratie wereldwijd laser communicatie netwerk
Module voor laser satellietcommunicatie © FSO