Van Nederland naar Harvard: Onderzoek aan de toekomst van kankerchirurgie
Kun je je voorstellen dat een tumor tijdens een operatie oplicht alsof het een glow-in-the-dark object is? Voor chirurgen is het vaak een uitdaging om tijdens de operatie precies te zien waar een tumor begint en eindigt. Gezond en ziek weefsel kan sterk op elkaar lijken, zeker bij minimaal invasieve chirurgie, waar chirurgen niet kunnen vertrouwen op hun tastzin. CT- of MRI-scans worden voorafgaand aan een operatie gemaakt, maar geven slechts een momentopname met beperkte nauwkeurigheid. In de dagen tussen de scan en de operatie kan een tumor veranderen, en zelfs een klein restje tumor kan het risico op terugkeer van de ziekte vergroten. Real-time visuele begeleiding in de operatiekamer kan daarom helpen om tumoren veiliger en completer te verwijderen, waardoor vervolgoperaties en aanvullende behandelingen kunnen worden voorkomen en de kans op recidief aanzienlijk kan afnemen.
Dankzij de KIVI studiebeurs kreeg ik de unieke kans om vijf en een halve maand onderzoek te doen aan de Harvard Medical School in Boston. Daar werkte ik aan ontwikkelingen binnen fluorescentie-geleide chirurgie die veelbelovend zijn voor de toekomst van oncologische operaties.
Een nieuwe dimensie in tumorbeeldvorming: meten in tijd in plaats van intensiteit
Voor mijn vertrek liep ik tien weken stage bij Greenlight Leiden, een vooropstaande onderzoeksgroep op het gebied van fluorescentie-beeldvorming. In Boston zette ik dit onderzoek voort in het laboratorium van Dr. Kumar bij Massachusetts Eye and Ear, onderdeel van Harvard Medical School. Waar traditionele fluorescentie-beeldvorming vooral kijkt naar de intensiteit van de kleurstof, richtte mijn project zich op een vernieuwende techniek: fluorescentie-lifetime imaging. Hierbij wordt niet de intensiteit gemeten, maar de tijd die een kleurstofmolecuul “in excitatie” blijft voordat het een foton uitzendt. Deze levensduur, gemeten in nanoseconden, geeft een soort vingerafdruk waarmee gezond en tumorweefsel betrouwbaarder van elkaar te onderscheiden is. Een groot voordeel is dat de techniek werkt met indocyanine green (ICG), een veilige kleurstof die al veel wordt gebruikt en mogelijk als universele tumormarker kan dienen.
Het vertalen van onderzoek naar de operatiekamer
Tijdens mijn stage droeg ik bij aan de eerste klinische toepassing tijdens een operatie van een nieuw draagbaar fluorescentie-lifetime systeem. Ik hielp dit systeem te integreren in de workflow van chirurgen, zodat zij direct tijdens de operatie feedback konden krijgen zonder dat het proces werd verstoord. Deze directe feedback kan ervoor zorgen dat tijdens de eerste operatie al het tumorweefsel wordt verwijderd, wat heroperaties, extra behandelingen zoals chemotherapie of radiotherapie kan voorkomen en het risico op terugkeer van de ziekte kan verlagen. Daarnaast werkte ik met een fluorescentie-lifetime microscoop en ontwikkelde ik een MATLAB-tool die meerdere analysetappen samenbrengt in Ă©Ă©n gebruiksvriendelijke applicatie. Dit heeft mijn technische en programmeervaardigheden verder versterkt en mij geleerd hoe je technische innovaties omzet in praktische hulpmiddelen voor artsen en onderzoekers.
Naast dit onderzoek verbreedde ik mijn lab kennis door te helpen met histologische kleuringen van tumorweefsel en bij de organisatie van een internationaal symposium met sprekers uit Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De resultaten van mijn werk hebben geleid tot twee geaccepteerde abstracts voor de SPIE-conferentie in San Francisco in januari 2026, waar ik mijn bevindingen mag presenteren als poster Ă©n als lezing. Ook werk ik mee aan een gezamenlijke wetenschappelijke publicatie.
Nieuwe inzichten en ambitie
Mijn periode in Boston was niet alleen academisch waardevol, maar ook persoonlijk verrijkend. Ik dompelde me onder in het leven in Boston, sloot me aan bij het recreatieve roeiteam van Harvard en mocht op de beroemde Charles River roeien met studenten uit de hele wereld.
Ik ben KIVI zeer dankbaar dat deze ervaring mogelijk werd gemaakt. Deze stage heeft mijn ambitie versterkt om technische innovaties naar de kliniek te brengen, en ik neem de opgedane kennis en inspiratie mee in mijn verdere carrière.