Op 26 november 2025 vond bij KIVI in Den Haag het Symposium: Safety by Design plaats. In totaal namen 56 professionals uit de bouw- en infrasector deel, van ingenieurs en adviseurs tot onderzoekers, opdrachtgevers en vertegenwoordigers van overheden. In dit stuk delen we een paar van de belangrijkste conclusies en takeaways.

Veiligheid voorop bij ontwerpkeuzes

De bijeenkomst richtte zich op de invloed van ontwerpbeslissingen op veiligheid, en de rol van ingenieurs hierin. Deelnemers benadrukten dat een ontwerp altijd veilig moet zijn, met voldoende aandacht voor competentie en kwaliteitswaarborging. Aantoonbaar vakmanschap van de ingenieurs is hiervoor essentieel. Het constructeursregister heeft de laatste jaren bijgedragen aan meer betrouwbare ontwerpveiligheid.

Belangrijk is ook dat veiligheid actief wordt meegenomen in het ontwerp én dat ontwerpers betrokken blijven tijdens de uitvoering, zodat risico’s vroegtijdig worden gesignaleerd en beheerst. Het zou goed zijn wanneer er aan de voorkant al goede samenwerking is in de driehoek opdrachtgever, ingenieursbureau en bouwer om de veiligheidsrisico’s in het ontwerp nog beter te adresseren. Daarnaast werd besproken dat ingenieurs betrokken moeten zijn bij veranderingen binnen projecten en processen, zodat nieuwe maatregelen goed worden geïntegreerd.

Open communicatie is key
Naast technische aspecten kwam de menselijke kant nadrukkelijk aan bod. Er werd gesproken over het belang van een werkomgeving waarin professionals open kunnen communiceren, elkaar constructief kunnen tegenspreken en actief werken aan gestructureerd leren en verbeteren. Dit leerproces moet een vast onderdeel zijn van het werk, zodat kennis en ervaringen systematisch worden vastgelegd en benut voor verdere verbetering van veiligheid en samenwerking.

Verantwoordelijkheid
Ook de verantwoordelijkheidsverdeling binnen de keten werd besproken. Heldere afspraken tussen opdrachtgever, adviseur en aannemer zijn onmisbaar om veiligheidsmaatregelen goed te laten werken. Daarbij werd benadrukt dat de juiste keuze van het contract (juist beleggen van de risico’s) en vervolgens naleving ervan essentieel is, samen met het tijdig signaleren van situaties met een verhoogd risico.

Conclusie
Het symposium bood waardevolle inzichten en concrete aanknopingspunten voor ingenieurs en andere betrokkenen in de bouw- en infrasector. Veiligheid begint bij een goed ontwerp, wordt versterkt door samenwerking en open communicatie, en vraagt om een cultuur waarin verantwoordelijkheden duidelijk zijn omschreven en leren vanzelfsprekend is. De gedeelde ervaringen en discussies vormen een stevige basis voor verdere verbeteringen en toekomstige initiatieven.

Het symposium was zeer boeiend en leerzaam, met energieke discussies over hoe wij als ingenieurs kunnen bijdragen aan veiligheid in de bouw en hoe deze beter gewaarborgd kan worden. KIVI is hiervoor het uitgelezen forum, omdat ingenieurs van alle relevante partijen, inclusief aannemers, opdrachtgevers en adviseurs uit verschillende bouwgerelateerde sectoren, hier samenkomen.

Jan de Waallid van het KIVI-hoofdbestuur, en namens KIVI lid van CEO-overleg GCVB