De boog kan niet altijd gespannen zijn, maar is een vlamboog wel beheersbaar?

Wanneer:

12 januari 2022,11:45 uur

- 13:20 uur

Locatie:Online via MS Teams

Type activiteit:Webinar

Organisator:Elektrotechniek

Aantal deelnemers:minimaal: 30
maximaal: 300

Kosten KIVI leden:Gratis

Kosten Nog geen KIVI lid:Gratis

Hoe beheers je vlamboog gevaar?

Vlamboog gevaar wordt vaak onderschat. Bij werken aan elektrische installaties denken we meestal aan risico’s van een elektrische schok. Het zijn echter de gevolgen van vlambogen die doorgaans grote impact hebben, uiteenlopend van schade aan materieel en installaties tot ernstig persoonlijk letsel.

Wat is een vlamboog?

Een vlamboog is het plotseling vrijkomen van energie door een elektrische stroom die via de lucht tussen twee geleiders stroomt. Bij het optreden van een vlamboog komt een grote hoeveelheid hitte, licht, geluid, drukgolf en giftige stoffen vrij.

Dit effect komt overeen met een explosie.

NEN 1010 (Aanleg Elektrische installaties)

Het eerste hoofdstuk van deze normering wijst op de gevaren van vlambogen in installaties. Het nemen van maatregelen voor beperken van het vlamboog risico wordt volgens de NEN 1010 echter niet verplicht gesteld. Voor bedrijfkritische installaties en installaties met verhoogd vlamboog gevaar, bijvoorbeeld verouderde of slecht onderhouden installaties, is het absoluut raadzaam aanvullende maatregelen te nemen om het vlamboog risico te minimaliseren.

NEN 3140 (Veilig omgaan met elektrische installaties)

In de vernieuwde NEN 3140 is er meer aandacht voor het gevaar van vlambogen. Om de risico’s te reduceren en de juiste beschermende maatregelen te kunnen nemen is een RI&E op het gebied van vlambogen noodzakelijk. Aan de hand van de installatiegegevens moet de vlamboogenergie op een specifieke werkplek (bij een bepaald apparaat c.q. deel van de installatie) worden bepaald. Vervolgens kan worden bepaald óf en welke vlamboogbescherming nodig is. Het bepalen van de vlamboogenergie is echter ingewikkeld. Er moet met meerdere factoren worden gerekend, waaronder de duur van de fout, de hoogte van de stroom en de afstand tussen de persoon en de installatie.

Geen enkele elektrische installatie kan gegarandeerd zonder het risico op vlambogen functioneren.

Verdeelborden en -panelen zijn altijd onderhevig aan vlamboogverschijnselen. Daarbij staan gelijkstroominstallaties (DC) bloot aan precies dezelfde gevaren als wisselstroominstallaties (AC).

Hoewel de meeste elektrische installaties wisselstroominstallaties zijn, zijn er vrijwel altijd een aantal gelijkstroombelastingen te vinden - om optimaal te kunnen functioneren maakt elke installatie gebruik van wisselstroom-/gelijkstroomomvormer. Gelijkstroombelastingen op elektrische systemen nemen toe, met name door de integratie van energie uit hernieuwbare bronnen en technologische ontwikkelingen zoals elektrische voertuigen, energieopslagsystemen en LED-verlichting.

Als gevolg zijn gedeeltelijke of volledige gelijkstroominstallaties steeds heel gangbaar geworden, met name waar het gaat om offshore-installaties (schepen en platforms), nieuwe installaties die gevoelig zijn voor stroomkwaliteitsstoringen, en bepaalde industriële toepassingen aan land. DC-installaties zouden het 'nieuwe normaal' kunnen worden.